MUĞLA TÜRKÜLERİNE KATKI YAPMIŞ BİR OZAN- ABBAS BALCI-(-V-)

Ömer Kâmil Yılmaz

20.10.2023 - 10:01 Yayınlanma

3 Paylaşım

Muğla şanslı bir ildir. Buraya gelip görev yapmış veya yerleşmiş farklı ilden insanlar, bu ilin tarihi, kültürü ve doğasıyla ilişkili çalışmalar yürütmüştür. Bu alanda çok önemli eserler mevcuttur. Abbas Balcı bir ozan olarak bunlardan biridir. Üstelik de Muğla’da gelişmemiş bir aşıklık geleneğinin tek temsilcisidir. Kendisiyle tanışma ve konuşma imkanı bulduğum için, Muğla coğrafyasına ve insanına olumlu baktığını bilmekteyim. Mehmet Ali Eren, İbrahim Ethem Yağcı ve İlker Altınsoy gibi Muğlalı yazar ve sanatçılarla çalışma imkanı bulmuş, yöre kültürünü yakından tanıma şansını yakalamıştır. Bu ili ve insanını çok sevdiği için de Muğla ve yöresiyle ilişkili önemli besteler vücuda getirmiştir.

Aşık Abbas Balcı için şunu da söyleyeyim ki, Muğla’ya Anadolu Aşıklık geleneğini taşımanın yanında, kendi kültür dağarcığında olan birikiminin büyük bir bölümünü, bu yöre için harcamıştır. Tabi aşığın yazıp söylediği türkülerin yöre sanatçıları tarafından da benimsenmesi önemlidir. Eğer sanatçılar eski Muğla türkü söyleme geleneğinin dışına çıkmak istemezlerse, bu türkülerin yörede yaygınlaşması zor olacaktır. Bütün bunlara rağmen ozan kendi geleneği içinde dahi olsa, Muğla kültürünü, dolayısıyla türkülerini zenginleştirecek yeni ve farklı bir söyleyiş tarzını yöreye taşıdığı için önemli işlere imza atmıştır denilebilir.

Halk ozanlarının şiirleri ve deyişleri her devirde sevilmiştir. Bu nedenlerdir ki halk, bu türküleri belleğinde uzun yıllar tutmuş, unutulmalarını önlemiştir. Eğer böyle olmasaydı, yani halk sevip korumasaydı bu türkülerin zamanımıza gelme şansı olamazdı. Ozanların deyişleri gündelik yaşantıyla örtüşür. Çünkü deyişlerini, ihtiyaçlara göre oluştururlar. Abbas Balcı da bu anlayışı sürdürmüş, gelişmelere göre şiirlerini yapılandırmıştır. Örneğin: Abbas Balcı’nın şiirlerinde kentler, ilçe ve köyler yanında, maden de çalışan insanlar, tütün eken kızlar, Cumhuriyet sevdası vardır. Dürüsttür, emeğe saygısı vardır. Çalışkan ve üretkendir. Dost canlısıdır. Aşıklık geleneğine bir halka olduğu için gururludur. Ülkesine, doğduğu ve doyduğu topraklara sevdalıdır. Çağrılan her yere koşmuş, kibir göstermemiştir. Sazı güzel çalar, bu geleneğin devamının halk kültürü açısından önemli görür, bu yönde çalışmaların yapılmamasını da bir eksiklik olarak belirtir.

Ozanın doğduğu yer olan Çorum Alaca’da başlayan ozanlık hayatı, “doyduğum yer dediği Muğla” da devam etmiş, yöre için önemli türküler besteleyip bırakmıştır. Abbas Balcı’nın Çorum Valiliği’nce yayımlanan” Şiir Antolojisi” ile Ankara Halk Ozanları Derneği’nin yayımladığı” Halk Şiiri Antolojisi”nde şiirleri çıkmış, ayrıca ozanın Kültür Bakanlığı’na, Çorumlu Halk Ozanı kaydı vardır ve şiirlerini topladığı” Ozanının Dili” adlı yayımladığı bir şiir kitabı da mevcuttur. Yarışmaya katılmış” Cumhuriyet” adlı şiiriyle üçüncü olmuştur. 1974 yılında” İşte Gel Oldu Bize” adlı kasetini çıkarmıştır. Yatağan’da yayın yapan “Demeç Gazetesi’nde çok sayıda şiiri yayımlanmış, Muğla’nın yerel sanatçısı İbrahim Ethem Yağcı ile birçok festivalde konserde, TV programlarında bulunmuş, Yatağan ve Muğla türküleri söylemiştir. Bu özelliğinden dolayı Muğla yöresinde kısa zamanda tanınmış ve sevilmiştir.

Bir ozanı gazete köşesinde her yönüyle tanıtmak tabii ki yeterli değildir. Ozanı her yönüyle tanıtmak için kitap yazmak gerekir. Bu kısa tanıtım yazımızla da olsa Muğla türkü dünyasına önemli eserler kazandırmış, Abbas Balcı gibi bir halk ozanını tanıtmaya çalışmamız, böyle bir ozanın Muğla’da yaşadığına işaret etmemiz önemlidir. Çünkü ozan gerçekten Muğla ve yöresi için çok önemli şiirler ve besteler yazıp bırakmış, Muğla Halk Türkülerinin zenginleşmesine katkılar sunmuştur.

Çorumlu Aşık Abbas Balcı hakkında tanıtım amaçlı belirttiklerimi, onun için yazdığım bir şiirimle bitirirken, böyle değerlere gereken ilgi gösterilmeli ve böyle bir türkü kaynağı, bu dünyadan göçmeden değerlendirilmesinin yapılıp, yöre için kazandıracakları teşvik edilmelidir.

TÜRKÜLERİ ANLATIR GÜZEL MUĞLA’YI,

ABBASİ’NİN SAZINDAN DUYAR DİNLERSİN.

EV YAPACAKSAN GETİR DE KOY TUĞLAYI,

MUĞLA’DAN KIZ ALIRSIN DİYE DİNLERSİN.

ÇORUM’DAN UZANIRKEN YOLU MUĞLA’YA,

ÖZLEM DUYDU KALBİNDE DÖNDÜ SILAYA,

DOYDUĞU TOPRAK İÇİN DURDU DUAYA,

İLİM MUĞLA SÖZÜNÜ, ONDAN DUYARSIN.

ÇİLELİ BİR HAYATI AŞARAK GELDİ,

HALK OZANLIĞI ONUN DERYAYDI, SELDİ.

SÖYLEDİĞİ TÜRKÜLER ESEN BİR YELDİ,

DUYUNCA BİR HOŞ OLUR, DALIP GİDERSİN.