Sinem Karakaya
10 Aralık Perşembe günü TBMM’de Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 2021 Bütçeleri görüşüldü. CHP Grubu adına konuşan, Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi ve Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, kullandığı tablolar ile enerjide dağıtım politikaları ve Yekdem adlı teşvik programı üzerinden hükümeti eleştirdi. Girgin “Haramilerin iktidarı halka 41 milyar TL, bir avuç şirkete 58 milyar TL verdi” dedi.
“ELEKTRİKTE 9 MİLYARLIK VURGUN”
İktidarın enerji siyasetini eleştiren Girgin “Günlerdir konuşuyoruz; Yollar, köprüler, havalimanları, hastanelerdeki Kamu Özel İşbirliği vurgunlarını. Enerjide yok mu sanıyorsunuz? Enerjideki vurgunun yanında hepsi devede kulak kalır, kulak! Bu vurgundan halkın payına ise giderek yükselen faturalar, kuruyan dereler, çöle dönen tarım arazileri düşüyor” dedi.
Girgin şöyle devam etti: “İktidar diyor ki döviz artınca, ithal kömür ve doğal gazın maliyeti de arttığı için elektrik fiyatları artıyor. Kısmen doğru. Ama hikaye bu kadar değil.”
HALKIN PARASI ÖZEL ŞİRKETLERİN CEBİNE TRANSFER OLUYOR
Girgin, “Ülkenin elektrik dağıtımını özel şirketler üstleniyor. Bu şirketler, dağıttıkları elektriğin yaklaşık üçte birini kamuya ait olan Elektrik Üretim AŞ’den alıyor. Bu nedenle EÜAŞ’ın dağıtım şirketlerine sattığı elektrik zamlanınca dağıtım şirketlerinin de halka sattığı elektrik zamlanıyor. Ancak 2020’de EÜAŞ şirketlere sattığı elektriğe indirim yapıyor ama şirketler faturalarda indirim değil zam yapıyor. Ekim 2019’da, EÜAŞ özel şirketlere 34 kuruştan sattığı elektriği bir yıl sonra 15 kuruşa indiriyor. Bu şirketler ise 2019’da 34 kuruşa aldığı elektriği 71 kuruşa halka satarken; bir yıl sonra 15 kuruşa aldığı elektriği 75 kuruşa satıyor. Böylece kamu şirketlerinin üzerinden birkaç özel şirketin cebine milyarlar sokulmuş oluyor. Burada en az 9 milyar liralık vurgun var. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’na seslenen Girgin: “Sorum şu sayın bakan; Esnaf iş yerlerini kapatmak zorunda bırakılıp devletten hiç bir destek göremiyor iken, çiftçinin tarım kredi kooperatifine borcu nedeniyle, traktörüne, büyükbaş hayvanlarına haciz konuyor iken, tüyü bitmemiş yetimin hakkını nasıl birkaç şirkete peşkeş çekersiniz? Hiç mi vicdanınız sızlamıyor? Başınızı yastığa koyup uyuyabiliyor musunuz?” dedi.
“YEKDEM’DE VURGUN İÇ SIZLATIYOR: 49 MİLYAR TL !”
Konuşmasına “Bitti mi? Yook daha YEKDEM VURGUNU var” diye devam eden Girgin, Yekdem vurgununu şöyle anlattı: “Nedir Yekdem? Yenilenebilir enerji kaynakları destekleme mekanizması. Küçük santrallere yönelik destekleme programı. Yekdem aracılığıyla, yenilenebilir enerji kaynağı kullanan santrallara 10 sene boyunca ve kullanılan kaynağa bağlı olarak dolar bazında özel fiyat tarifesi üzerinden elektrik alım garantisi sağlanıyor. Ancak aradan geçen zaman içinde hem teşviklerin miktarı dudak uçuklatan boyuta ulaştı hem de teşvik verilen şirketler, yapılan düzenlemeler nedeniyle büyük ölçekli şirketler olmaya başladı. Artık üretim için teşviğe ihtiyaç duymayan, dahası iktidar ile olağandışı ilişkileri olan şirketler YEKDEM pastasının da aslan payını alıyor. Durum böyle olunca memleketin tarım arazilerine Muğla’da olduğu gibi JES’ler, derelerine HES’ler kurmak için adı Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projelerinde sıkça duyulan bir grup şirket adeta birbirleriyle yarışıyor. Peki YEKDEM mekanizması nasıl çalışıyor da kamu kaynakları bir grup şirketin kasasına giriyor? Burada da görmeye alışkın olduğumuz vurgun yöntemi dövizle alım garantisi. Şimdi vurgunun rakamlarına bakalım. 1 Ocak 2018’den 30 Eylül 2020’ye dek piyasa fiyatının üzerinde yapılan ödeme, yani teşvik 49 milyar lira. Peki bu pastayı götürenler kim? EÜAŞ vurgununda elektrik dağıtım ağında karşımıza çıkan sermaye grupları YEKDEM vurgununda da karşımızda.”
“ÖNCE HARAMİLERİN İKTİDARINA SON VERECEĞİZ, SONRA DA HALKIN BÜTÇESİNİ YAPACAĞIZ”
Pandemi döneminde Sosyal Koruma Kalkanıyla halka yalnızca 41 milyar TL dağıtıldığını belirten Girgin: AÇSH Bakanı Selçuk ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez’e şöyle seslendi: “Şimdi EÜAŞ’ta 9 milyar, YEKDEM’de 49 milyar TL’yi, toplam 58 milyar TL’yi bir avuç şirkete teşvik diye verdiniz. Bir yanda halkımıza 41 milyar TL, diğer yanda bir avuç şirkete 58 milyar TL. Bu soygun değildir de nedir? Bu vicdansızlık değil de nedir? Demek ki sizin gözünüzde 83 milyonun, bir avuç şirket kadar değeri yok! İster istemez Neyzen Tevfik’in sözleri geliyor akla: "Ekmek herkese yetecekti aslında. Tarlaya karga dadandı, Ambara fare. Fırına hırsız. Memlekete harami..." Önce haramilerin iktidarına son vereceğiz, sonra da halkın bütçesini yapacağız! Az kaldı!” şeklinde konuştu.