Gündem

Önce YAP Sonra SAT Şimdide YIK Modeli

Muğla’da belediye tarafından dere yatağına yapılan işhanındaki dükkanlar vatandaşa satıldı. 44 yıl sonra riskli yapı olduğu için yıkım kararı çıkınca belediye elektrik, su ve doğalgazı kesti, esnafı çaresizliğe terk etti. Mağdurlardan avukat Muhsin Erdem, “Dere yatağına bina yapıp sattılar. Şimdi yıkıyorlar. Dolandırıldık” dedi.

Muğla'da dönemin Belediye Başkanı Erman Şahin tarafından 1980 yılında yaptırılıp hizmete açılan ve altından dere geçen Orgeneral Mustafa Muğlalı İşhanı'nda, daha önce iki blok halinde olan binanın birleştiği yerde çatlaklar oluşmuş ve depreme dayanıklılık testi için bazı kolonlardan örnekler alınmıştı.

Binanın riskli yapı olduğu belirtilen rapora göre yıkım kararı çıkmıştı. Riskli yapı statüsünde olduğu gerekçesiyle iş hanının, Menteşe Belediyesi tarafından "yapının eşyadan ve insandan tahliyesi gerektiği" tebligatından 30 gün sonra elektrik, su ve doğalgaz bağlantıları kesildi. İş hanı esnafının, sürecin kendilerini zor durumda bıraktığı gerekçesiyle yaptığı ek süre talebi de yanıt bulmadı. Elektriği, suyu ve doğalgazı kesilen esnaf, işyerlerini açamaz hale geldi. İş hanında bürosu olan Avukat Muhsin Erdem, iş hanının Muğla Belediyesi eski Başkanı Erman Şahin döneminde yapıldığını ve vatandaşa ihale yolu ile satıldığını hatırlattı.

17 yıldır işhanında esnaflık yapan Tufan Gültekin; “Ben burada 17 yıllık esnafım. Buranın yıkılmasını mahkemelik olarak biliyorduk, daha bu zamana kadar yıkılmanın bu kadar ciddi olduğunu ya da son noktaya geldiğini bilmiyorduk. Mal sahipleri mahkeme daha 3-4 yıl sürer diyorlardı, ta ki geçtiğimiz hafta Perşembe günü bu hafta için elektriğin kesileceğini öğrenene kadar. Tabi ki kısa zamanda hiçbir şey yapamadık, dükkan bile bakamadık. Dükkanlar zaten ateş pahası olmuş durumda. Biz muhatap alınmadık. Zabıtalar en azından 6 ay önce dolaşıp insanlara bilgi verebilirlerdi. Biz mal sahipleri ya da avukatlarla konuştuğumuzda bu işin biraz daha süreceğini söylemişlerdi. Ben yine de dükkan bakıyordum kendime göre ama o kadar vakit tanınmadı. Mağduruz, şuan da jeneratörle dükkanı yönetmeye çalışıyoruz. Bu da nereye kadar böyle gider bilmiyorum. Ek bir süre verilirse ona göre bir dükkan bulunur ya da en kötü elimizdeki ürünleri çıkartırız.” dedi.

İşhanı esnaflarında Fotoğrafçı…… dönemin belediye başkanı Orhan Çakır ve belediye yönetimi tarafından tehdit edilerek dükkanları satın almak zorunda kaldıklarını belirterek; ““En eski dükkan açanlardan biri benim. Yıllar öncesinden beri biz belediyenin kiracısıyız. Burası Orhan Çakır zamanında satışa çıktı. Biz bütün esnaflar birleşerek satın almak istemediğimizi, kiracı olarak devam etmek istediğimizi söyledik ama rahmetli Orhan Çakır bizi tehdit etti. Almazsanız bir başkası alır konumunuzu, yerinizi kaybedersiniz dedi. Bu insanlar hepsi zor şartlarda, evini satarak, arabasını satarak, çoluğunun çocuğunun altınını satarak, aldı. Sonrasında Osman Gürün ve Bahattin Gümüş zamanında çürük raporu çıktı. O kadar Muğla’da çürük bina var. Bula bula Mustafa Muğlalı İş Hanı’nı buldular. 1. Karotta alınan kolonlardan çürük çıkmadı. 3 ay sonra aynı karot ekibi iş hanındaki iki merdivenin ayaklarının derenin içinde olduğunu söylediler. Merdiven tüm iş hanına mal edildi. Bu düzmecedir. Bu binayı yapan Erman şahinle de görüştük. Kesin bir şekilde ‘orası çürükse ben kendimi orta yerine asarım’ dedi. Bu kadar kesin konuştu. Şehircilik bakanlığından neden referans alınmıyor. İnsanlar birbirine küs mü? Aynı partinin başkanları bunlar, rakip parti değiller. Bunu Mustafa Muğlalı Hanı’nı kaldırmak için yapılan bir düzmece olarak görüyorum. Şimdiki Belediye de bizi mağdur etmek istemediğini söylemişti 1 ay önce, dükkanların değeri tespit edilmedi birdenbire elektrik kesildi. Madem yıkmayı kafaya koydular o zaman gelip dükkanların durumu nedir? Yer bulabildiniz mi? diye sorulmalıydı. Çadır mı kuralım? Bu şekilde olur mu? Şehrin orta yerinde düşmana yapılır gibi elektrik pat diye kesiliyor. İnsan bir çözüm yolu aramaz mı? Size ne kadar süre gerekiyor diye sormaz mı? Fikir alışverişi yapılması gerekiyordu. Muğla esnafı ve Muğla’da yaşayan vatandaşlar, Muğla Belediyesinin ailesidir. Ailesinin fertlerine insan bunu yapar mı? Herkes mağdur şuanda, kimisi jeneratör çalıştırıyor, kimisi boş boş duruyor biz en azından bir yer bulana kadar ek bir süre talep ediyoruz.” şeklinde konuştu.

OSMAN GÜRÜN İHBAR ETTİ

Özellikle Osman Gürün döneminde belediye borçlarının, buradaki dükkanların satılarak ödendiğini belirten Erdem, Muğla Belediyesinin SSK borcu karşılığı olarak işhanının en üst katını SSK'ya devrettiğini söyledi. İş hanının kentsel dönüşüm planına alınıp, vatandaşı mağdur etmeden yerine bina yapılıp, içindekilere de kira yardımı yapılması gerektiğini savunan Erdem, "Tabii ki dere yatağının üstüne bu iş hanını yapan Muğla Belediyesi, vatandaşa bu dükkanları satmış ve gelir elde etmiştir. Vatandaş elindeki birikimlerini, çoluğunun çocuğunun rızkını bu dükkanları almak için belediyeye vermiştir. Yıllar sonra dönemin belediye başkanı Osman Gürün ve Bahattin Gümüş ne yapmıştır? 'Bu İşhanı başımıza bela olacak. En güzeli biz buraya çürük raporu almak için Çevre Şehircilik İl Müdürlüğüne ihbar edelim. Sonra da vatandaş bize dava açarsa en azından arsa payını öderiz, dükkan bedellerini ödemeyiz' mantığı gütmüştür. Kimsenin aklına gelmeyecek kurnazlığı düşünmüşlerdir" dedi. Erdem, "Bu iş hanından evine ekmek götüren tüm esnaf ve çalışanların çoluğunun çocuğunun ahı ilahi adalet olarak, bu işi buraya getiren zamanın belediye başkanları ve yöneticilerin yakasında tecelli edecektir. Belki hayatındaki tek birikimini buraya yatıran ve buradan kira getirisi ile geçinen emeklilerimiz vardır. İlahi adalet diyorum, çünkü hukuki yoldan vatandaşın hakkını alması için açacağı davalar en az 20-30 yıl gider. Bizlerin buna ömrü büyük ihtimal yetmeyecektir" diye konuştu.

Menteşe Belediye Başkan Yardımcısı Yüksek İnşaat Mühendisi Engin Fırat Ata, Orgeneral Mustafa Muğlalı İşhanı’nda yaşanan durum ile ilgili açıklamada bulundu. Ata, şöyle konuştu:“Yapı için daha önce yapılan yapısal statik analizler sonucu, riskli yapı olduğu 2021/2022 yılında tespit edilmiş ve ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından yıkılması talep edilmiştir. Yüksek deprem riski olan bölgemizde, önceliğimiz olan halkımızın can ve mal güvenliğini sağlamak için yüksek riskli bulunan bu binanın boşaltılması gerekmektedir. Buna istinaden kat maliklerinin ve kiracıların katıldığı toplantıda da belirtildiği üzere, süreç ilerlemekte olup, bu adımda elektrik, su, telekom ve doğalgaz ilgili kuruluşlarca kapatılmıştır. Depremin ne zaman ne şekilde olacağı belli olmadığı, yapının statik açıdan taşıyıcılığı yetersiz olduğu için, bu koşullarda ek bir süre uzatımı ne yazık ki insiyatifimizde değildir.”

Başkan Yardımcısı Ata, Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras ve Menteşe Belediye Başkanı Gonca Köksal ile iş hanı esnafının yaptığı toplantıya da değinerek, “İlgili toplantıda Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından kat maliklerine ve kiracılara nasıl yardımcı olunabileceği, sürecin nasıl yürütüleceği iletilmiştir. Bedel tespitleri uzmanlarca çıkarılacak olup, süreç Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülmektedir” dedi.