Muğla’nın simgesi haline gelen Geleneksel Muğla bacası, şehrin bol yağışlı olmasından kaynaklı, 28 adet yağlı ve oluklu kiremitle, yağmuru ve rüzgarı kesecek tarzda tasarlanmıştır. ‘Deli Memet’ adıyla adlandırılan poyrazla karışıp her yönden yağan yağmur sonucunda halkın ihtiyacına göre bir baca yapım şekli ortaya çıkmıştır. Yağıştan korunmak amacıyla üzeri haç formunda kapatılan dikdörtgen bacaların dört tarafının açık olması, tıkanma ve tütmeyi engellemek için tasarlanmıştır. Muğla bacaları, 19'uncu yüzyıldan bu yana aynı baca sistemi ile kullanılmaktadır. Geleneksel Muğla bacası, çoğunlukla Muğla merkez olmak üzere Milas, Yatağan, Ula, Köyceğiz, Ortaca ilçeleri ve Bozüyük, Kafaca, Yeşilyurt, Yerkesik, Gökova ve Akyaka beldelerinde de uygulanır.
Baca Temizliği Neden Önemlidir
Baca bakımı ve temizliği, karbonmonoksit zehirlenmelerinden korunma tedbirleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Her yıl onlarca insan soba, şofben ve bacalardan, kömür ve doğal gaz kaynaklı karbonmonoksit zehirlenmesine maruz kalmaktadır. Bacalar temizlenmediği ve yakıcılar doğru yere kurulmadığında eksik ve verimsiz yanma sonucu oluşan kirli gazlar ve partiküller baca tıkanmasına neden olmaktadır. Baca gazının geri tepmesi ve karbonmonoksit gazının ortama yayılması, zehirlenmeyle sonuçlanmaktadır. Soba-baca ve şofben-baca bağlantısının yanlış yapılması, sobaların yanlış yakılması, baca temizliğinin yaptırılmaması, bacalar ile soba ve şofben cihazlarının standartlara uygun olmaması veya yanlış montajından dolayı özellikle alçak basınçlı-lodoslu havaların sık yaşandığı sonbahar ve kış aylarında karbonmonoksit zehirlenmeleri artmaktadır. Katı ve sıvı yakıtlı kalorifer ve soba bacalarının kışa girmeden ve kış ortasında olmak üzere yılda 2 defa temizlenmesi gerekmektedir. Yapılan temizlik sonrası yakıt daha randımanlı yanarak tasarruf sağlanır, çevreye atılan karbonmonoksit oranı düşer.
