Türkiye’de yakın tarihin belki de en büyük orman yangınları 2021 yılında yaşandı. 28 Temmuz 2021 günü Antalya Manavgat yangınıyla başlayan, ardından Adana ve Mersin Bölge Müdürlüklerinde peş peşe çıkan orman yangınlarına 29 Temmuz 2021 günü Marmaris’te çıkan yangın eklendi. Her biri büyük orman yangını sınırlarını aşan adeta mega yangın şekline dönüşen bu yangınları söndürmek için orman teşkilatıyla birlikte tüm kurum kuruluş ve vatandaşlar seferber oldu. Orman yangınlarını söndürme çalışmaları günlerce sördü. Can ve mal kayıpları yaşandı.
Muğla Orman Bölge Müdürlüğü bu büyük orman yangınları sürecinin en sert yaşandığı yer oldu. 29 Temmuz 2021 Perşembe günü öğle saatlerinde Marmaris siteler mevkiinde başlayan orman yangınının çok hızlı şekilde ilerleyip ilçe merkezini tehdit eder hale gelmesi daha sonraki süreçte yaşanacak felaketlerin habercisi gibiydi. Aynı gün Marmaris yangını devam ederken Bodrum Güvercinlik ve hemen ardından Köyceğiz yangınlarının peş peşe çıkması hem kara hem hava güçlerinin bölünmesine neden oldu. Yangınlar büyük alanlara yayıldı. Devam eden günlerde Milas Beyciler ve Muğla Kavaklıdere bölgesinde başlayan orman yangınları da çok büyük boyutlara ulaştı.
Muğla Orman Bölge Müdürlüğünde 29 Temmuz 2021 günü Marmaris yangınıyla başlayan ve 12 Ağustos 2021 günü Köyceğiz yangınının kontrol altına alınmasıyla geçen 15 günlük sürede 75 adet yangın meydana geldi. Bu yangınların 4’ü çok büyük boyutlara ulaştı. Öyle günler oldu ki Muğla’da ekipler aynı anda 8 büyük orman yangınıyla mücadele etti. Orman teşkilatı başta olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlar ile vatandaşların hep birlikte adeta bir seferberlik ruhuyla verdikleri büyük mücadeleler sonunda yangınlar söndürüldü.
Muğla’da son olarak Köyceğiz yangınının 12 Ağustos’ta kontrol altına alınmasıyla büyük yangınlar süreci sonlandırıldı. Yaklaşık 60 bin hektarlık alanda etkili olan bu yangınlarda 52 bin 20 hektar ormanlık alan zarar gördü. Yangınların hemen ardından yanan alanların ağaçlandırma çalışmalarına başlandı.
2022 YILI SONU İTİBARİYLE TAMAMEN BİTİRİLDİ
Muğla Orman Bölge Müdürlüğünde büyük yangınların ardında yanan alanların ağaçlandırılması sürecinin ilk aşaması olarak yanan ağaçlar sahalardan temizlendi. İlk etapta yanan alanların yanan ağaçlardan temizlenme çalışması yapıldı. Çetin geçen kış şartları yüksek rakımlı bölgelerde çalışmaları olumsuz etkilemiş olmasına rağmen 2022 yılı sonu itibariyle yanan alanlardaki ağaçlandırma çalışmaları tamamen bitirildi.
Yanan ağaçların sahalardan alınmasının ardından ağaçlandırma ve silvikültürel (orman yetiştirme) çalışmaların yapıldığı aşamaya geçildi. Bu anlamda yanan 52 bin 20 hektar alanın;
29 bin 786 hektarlık bölümünde doğal gençleştirme yöntemi uygulandı. Yani yanan ağaçların kozalaklarından düşen tohumlardan oluşan çimlenme yöntemi.
2 bin 948 hektarlık bölümünde suni gençleştirme yöntemi uygulandı. (Arazi hazırlığı yapılarak tohum serpme yöntemi.)
4 bin 542 hektarlık bölümünde rehabilitasyon çalışması yapıldı. (Arazi toprak sürme yapılmadan tohum serpme yöntemi.)
2 bin 258 hektarlık bölümünde fidan dikimi yöntemiyle ağaçlandırma çalışması yapıldı.
12 bin 486 hektarlık kısmında aşırı kayalık ve eğimli arazi yapısı nedeniyle ağaçlandırma ve silvikültürel bir çalışma yapılamadı. Buralara yine de tohum takviyesi yapıldı.
YAKLAŞIK 20 BİN KİŞİ AĞAÇLANDIRMA SÜRECİNDE ÇALIŞTI
Muğla Orman Bölge Müdürlüğünde 2021 yılında yaşanan büyük orman yangınları sonucu yanan alanların boşaltılması ve ağaçlandırılması sürecinde adeta bir şehir nüfusuna denk gelecek insan gücü kullanıldı. Yanan ağaçların alandan temizlenmesi ve sonrasındaki ağaçlandırma çalışmaları süresince kurum personeli dahil kesim işlerinde çalışan işçilerle birlikte yaklaşık 20 bin insan çalıştı. Neredeyse bir ilçe nüfusunun oluşturduğu insan gücünün yanında makine gücü olarak 300 e yakın iş makinesiyle çalışmalar yürütüldü. Dikilen fidanlar diz boyuna, serpilen tohumlar bir karıştan fazla boya ulaştı. Büyük yangınların ikinci yıldönümünün yaşandığı şu süreçte doğa kendini yeniliyor, yanan alanlar adeta küllerinden doğuyor.
ORMAN ŞEHİTLERİ UNUTULMADI
Marmaris’te 2021 yılında yaşanan orman yangınlarında hayatını kaydeden orman şehitleri unutulmadı. Orman yangınlarıyla mücadelede hayatını kaybeden orman personeli yangın söndürme işçisi Görkem Hasdemir ve gönüllü vatandaş Şahin Akdemir için Marmaris İçmeler’de Hatıra Ormanı oluşturuldu. Orman Şehitleri anısına oluşturulan hatıra ormanına ilk fidanlar 11 Kasım Milli Ağaçlandırma Gününde dikildi.
RAKAMLARLA BÜYÜK YANGINLAR VE SONRASINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR
Muğla Orman Bölge Müdürlüğünde 29 Temmuz-12 Ağustos 2021 tarihleri arasında 45’i orman ve 30’u ziraat olmak üzere 75 adet yangın meydana geldi. Yaklaşık 60 bin hektarlık alanda etkili olan bu yangınlarda 52 bin 20 hektar ormanlık alan yandı. Bunu yanında can ve mal kayıpları yaşandı.
Söndürme çalışmalarında 2 bin 527 si orman personeli (teknik eleman orman mühendisi-orman muhafaza memuru-yangın söndürme işçisi), 9 bin 378 i diğer kamu kurum ve kuruluşlarda görevli personel (afad-itfaiye-asker-polis-sağlıkçı-ulaşım) STK lar ve gönüllü vatandaşlarla birlikte 15 binin üzerinde insan görev aldı. 711 adedi orman teşkilatı olmak üzere belediye itfaiyeleri ve diğer kurumlardan 1500 ün üzerinde arazöz ve itfaiye aracı, 156 sı orman teşkilatı olmak üzere 500 ün üzerinde iş makinası görev aldı. Bunun yanında dış ülkelerden gelen destekle birlikte 54 helikopter ve 16 uçak hava gücü olarak görev aldı.
Marmaris’te Haziran 2021 de çıkan yangında yangın işçisi Görkem Hasdemir ve Temmuz 2021 de çıkan yangında gönüllü vatandaş Şahin Akdemir olmak üzere 2 kişi hayatını kaybetti. 150 adet ev ve iş yeri yandı. 43 ü büyükbaş ve 532 si küçükbaş olmak üzere 575 hayvan telef oldu. 53 araç yandı.
Başta AFAD olmak üzere devletin diğer kurumları tarafından yangın mağduru vatandaşlara gerekli yardımlar ve desteklemeler yapıldı. Evlerini kaybeden vatandaşlar ilk etapta konteyner yardımı ve ardından kalıcı konutları yapıldı. Yanan alanların tekrar yeşertilmesi konusunda ise orman teşkilatı çalışmaları yürüttü.
Yanan alanların ağaçlandırma çalışmaları kapsamında 75 bini kızılçam ve 7 bini karaçam olmak üzere 82 bin kg tohum serpildi. 1 kg kızılçam tohumunda 16 bin adet kızılçam tohumu, 1 kg karaçam tohumunda yaklaşık 45 bin adet karaçam tohumu bulunduğu dikkate alındığında Muğla’da yanan alanlara yaklaşık 1 milyar 500 milyon adet çam tohumu serpilmiş oldu.
MARMARİS YANGINI: 29 Temmuz 2021 günü başladı ve 6 Ağustos tarihinde kontrol altına alındı. 8 gün devam eden yangında 9 bin 52 hektar ormanlık alan zarar gördü. Marmaris’te 2021 yılında yanan alanların tamamı ağaçlandırıldı.
GÜVERCİNLİK YANGINI: 29 Temmuz 2021 günü Marmaris yangınının ardından başlayan Güvercinlik yangınında çok fazla bir alan kaybedilmemesine rağmen bölgede bulunan 3 oteli ve yaklaşık 2 bin tatilciyi tehdit etmesiyle gündem oldu. Yanan yaklaşık 90 hektarlık alanın tamamı ağaçlandırıldı.
KÖYCEĞİZ YANGINI: 29 Temmuz 2021 günü başladı ve 12 Ağustos günü kontrol altına alındı. Sandras dağı eteklerinde derin vadi ve zirvelerde 15 gün süren yangında 10 bin 800 hektar alan yandı. Köyceğiz’de 2021 yılında yanan alanların tamamı ağaçlandırıldı
MİLAS BEYCİLER YANGINI: 31 Temmuz 2021 günü başladı ve 10 Ağustos tarihinde kontrol altına alındı. 10 gün devam eden yangında 13 bin 464 hektar ormanlık alan zarar gördü. Beyciler yangınının Milas ve Bodrum tarafında etkilediği alanın tamamı ağaçlandırıldı.
KAVAKLIDERE-MUĞLA-YATAĞAN-YILANLI YANGINI: 2 Ağustos 2021 günü başladı ve 8 Ağustos günü kontrol altına alındı. Büyük yangınlar sürecinde en fazla ormanlık alanın zarar gördüğü yangın oldu. 15 bin 238 hektar alan yandı. Kavaklıdere, Muğla, Yatağan ve Yılanlı bölgelerinde yanan alanların tamamı ağaçlandırıldı.
YATAĞAN-ÇİNE YANGINI: 6 Ağustos 2021 günü başladı ve 8 Ağustos günü kontrol altına alındı. 2 gün devam eden yangında 2 bin 150 hektar alan yandı. Yatağan ve Çine tarafındaki ağaçlandırma çalışmaları tamamen bitirildi.
SEYDİKEMER YANGINLARI: Büyük yangınlar sürecinde Seydikemer’de 1 Ağustos’ta Eşen’de ve 2 Ağustos’ta Akdağ eteklerinde Çökek yangını çıktı. İki yangında yaklaşık 600 hektar alan yandı. Seydikemer’deki yanan alanların ağaçlandırma çalışmaları tamamen bitirildi.
NAZİLLİ-KARACASU YANGINI: 3 Ağustos 2021 günü başladı ve 4 Ağustos günü kontrol altına alındı. Yangında 570 hektar ormanlık alan yandı. Yanan alandaki ağaçlandırma çalışması tamamen bitirildi.
DALAMAN-GÖCEK YANGINI 4. YILINDA FİDANLAR BOY SÜRÜYOR
Muğla Orman Bölge Müdürlüğünde büyük yangınlardan 2 yıl önce 2019 yılında yaşanan Dalaman-Göcek yangını sonrası ağaçlandırılan alanlarda fidanlar boy sürüyor. Teraslama yapılan alanlara dikilen fidanlarla 4 yıl önce yanan alanlar orman formuna kavuşmaya başladı.