MUĞLA, TÜİK’in 24 Mart 2025 tarihinde açıkladığı 2022 yılı Beşeri Kalkınma Endeksi verilerine göre; Muğla, yaşam kalitesi, eğitim düzeyi ve sağlık göstergeleriyle Türkiye’nin en gelişmiş 5. ili oldu. Kent, özellikle yaşam süresi ve eğitim endeksinde üst sıralarda yer alarak dikkat çekti.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre Muğla’nın sıralamadaki yeri şu şekilde belirlendi:
Genel Beşeri Kalkınma Endeksi (HDI): 5. sıra
Yaşam Beklentisi Endeksi: 5. sıra
Eğitim Endeksi: 7. sıra
Gelir Endeksi: 13. sıra
Uzun yaşam süresiyle bilinen Muğla, sağlık altyapısı ve çevresel koşullar açısından Türkiye'nin en iyi illeri arasında gösterildi. Aynı zamanda eğitimdeki gelişmişlik düzeyi, kenti ilk 10'a taşıdı.
BEŞERİ KALKINMA ENDEKSİ NEDİR?
Beşeri Kalkınma Endeksi (HDI), ülkelerin ve illerin insani gelişmişlik düzeylerini ölçmek amacıyla hazırlanır. Üç temel bileşen üzerinden hesaplanır:
Yaşam beklentisi (sağlık)
Eğitim seviyesi
Kişi başına düşen gelir (ekonomik refah)
0,8 ve üzeri: Çok yüksek kalkınma
0,7 – 0,8: Yüksek kalkınma
0,55’in altı: Düşük kalkınma
TURİZM KENTİ MUĞLA, GELİRDE SANAYİ ŞEHİRLERİNİN GERİSİNDE
TÜİK’in endeks bileşenleri, yaşam kalitesi ile ekonomik büyüme arasında doğrudan ilişki kurarken, Muğla’da hizmet sektörü odaklı büyüme gelir endeksinde sınırlı kalınmasına yol açtı. Muğla, gelir endeksinde 13. sırada yer aldı. Bunun nedeni olarak şehirde sanayi üretiminin düşük olması ve ekonominin ağırlıklı olarak turizm ve hizmet sektörüne dayanması gösteriliyor. İstanbul, Ankara ve Kocaeli gibi üretim merkezlerinin gelirde önde olması bu farkı ortaya koydu.
YAŞANABİLİRLİKTE ÖRNEK KENTLER ARASINDA
Muğla, sürdürülebilir kalkınma, çevre bilinci ve eğitim yatırımlarıyla, Türkiye’nin yaşanabilir şehirleri arasında ilk sıralarda yer alıyor. Özellikle yaz aylarında aldığı yoğun göç, kentin cazibesini artırırken, yerel yönetimlerin altyapı ve sosyal hizmet yatırımlarını da ön plana çıkarıyor. Özellikle Fethiye, Datça, Marmaris ve Bodrum gibi ilçelerin etkisiyle bu sıralamada zirveye oynadı.
YENİ HDI RAPORU 2027'DE YAYINLANACAK
TÜİK, Beşeri Kalkınma Endeksi verilerini her 5 yılda bir güncelliyor. Bir sonraki raporun Aralık 2027 tarihinde yayımlanması bekleniyor. 2025 yılına ait yeni yatırımların açıklanmasıyla birlikte, Muğla’nın kalkınma alanında 2027 endeksinde daha da üst sıralarda yer alması bekleniyor.
