Oftalmoloji alanında AR -GE ve teknoloji yatırımında heyecan verici gelişmeler yaşanıyor. Tüm bu gelişmelerin tanı ve tedavi alanında büyük ilerlemeler sağlayarak göz ve görme problemlerini büyük oranda azaltması bekleniyor. Türk Oftalmoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Huban Atilla önümüzdeki on yılda hızlı ilerleme olması beklenen alanları şu şekilde öngördüklerini söyledi:
1. Yapay Zeka (YZ)
Yapay Zeka günlük hayatımıza girdiği hız ile tıbbi alanda da çok büyük yenilikler getirdi. Tanı koyma, tedavi planlama, uygulama ve takip şemalarını ve algoritmalarını kökten değiştirme potansiyeline sahip. Robotik cerrahi diğer uzmanlık alanlarında giderek yaygınlaşıyor, göz hastalıkları alanında da ameliyathanelerde kullanımı çok uzak gözükmüyor.
2. Tele -Oftalmoloji; Göz Hastalıkları alanında tanı ve tedavi eve geliyor
Covid döneminde özellikle ivme kazanan bu konudaki girişimler covid sonrası dönemde de gündemdeki yerini koruyor. Özellikle doktora ulaşmada zorluk yaşayanlar için göz bakımını eve kadar getirerek devrim yaratabilecek gelişmeler hızla yaygınlaşıyor.
3. Gen Tedavisi – Doğumsal görme problemlerini ortadan kaldıracak
Hastalıkların tanısında artan genetik tanı yöntemleri tedavileri de beraberinde getirdi. Artan klinik çalışmalar daha fazla sayıda genetik hastalık için tedavi seçeneği sunuyor. Gen tedavisinin genetik göz hastalıklarını ortadan kaldırma potansiyeli çok yüksek boyutlara ulaşıyor ancak yüksek maliyetler halen yaygınlaşmanın önündeki en büyük engel.
4. Bireyselleştirilmiş Tıp – Kişiye özel tedavi ve ilaç seçenekleri
Her hastanın farklı olduğu ve tek bir tedavinin yerine kişiye özel, genetik yapısı ve epigenetik özelliklerin göz önüne alındığı tedavi seçenekleri artık mümkün. Hatta kendi dokularından hücrelerinden elde edilen akıllı ilaç uygulamaları gündemde.
5. Rejeneratif Tıp Ufukta
Tedavinin yanı sıra dokuların kendini yenileme potansiyelinin arttırılması, kişinin kendi dokularından kültür yolu ile elde edilen hücrelerin kullanılması, göz hastalıkları alanında çığır açabilir.
6. Minimal İnvaziv Cerrahiler İlerlemeye Devam Ediyor
Değişen cerrahi teknikler ve teknolojik gelişmeler artık çok daha küçük kesiler ile cerrahiyi mümkün kılıyor. Hastalar için daha hızlı ve kısa iyileşme süreleri ameliyat sonrası konforu artırıyor, hastanın normale dönüşü kısalıyor. Özellikle glokom ve katarakt hastalıklarında birçok ilerleme devam ediyor.
7. Gelişen Görüntüleme Teknikleri
Özellikle yapay zekanın da entegre edildiği görüntüleme teknikleriyle hastalık nedenleri daha belirgin bir şekilde ortaya konabildiği gibi daha önce hiç olmadığı kadar erken dönemde göz hastalıklarını tespit etmek mümkün hale geldi. Göz anatomik yapıları yeni yöntemlerle çok detaylı bir şekilde neredeyse hücresel veya kılcal damar düzeyinde görüntülenebiliyor. Bu da tanı ve tedavide gelişmeleri beraberinde getiriyor.
8. Yeni Glokom Tedavileri Bir Umut Penceresi Açıyor
Glokom tedavisindeki ilerlemeler, durumdan etkilenen milyonlar için yaşamı değiştirebilir. İleri araştırmalarla önemli ilerlemeler kaydediliyor. Hem yeni ilaçların çıkması hem de gelişen cerrahi teknikler glokom tedavisinde çığır açacak nitelikte.
9. Biyolojik İlaçlar
Biyolojik ilaçlar diğer uzmanlık dallarında olduğu gibi göz hastalıkları alanında da umut vaat eden tedavi yöntemleri. Bu ilaçlar sayesinde daha az yan etki ile uzun dönem kullanım mümkün oluyor.
10. Sanal Gerçeklik (VR)
Oftalmoloji alanında sanal gerçeklik, görme alanı incelemesi, göz tembelliği tedavisi, cerrahi eğitim gibi farklı alanlarda kullanılabiliyor. Gelişime oldukça açık olan bu alanda teknolojinin hızlı bir şekilde gelişmesi ile farklı kullanım alanlarını da beraberinde getirecektir.