Neval Arslan
Pandemi sürecinde Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) çalışanları da diğer tüm sağlık çalışanları gibi büyük bir özveriyle çalıştıklarının belirtildiği basın açıklamasında Muğla Tabip Odası Yönetim Kurulu’nca birinci basamak hizmeti sağlanan bu mekânların fiziksel sorunlarının pandemi döneminde daha da bariz hale geldiği ifade edildi.
Yönetim kurulunca, Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimleri Kolunca başlatılan “ASM Mekânları İçin Harekete Geçiyoruz!” kampanyasını destekledikleri belirtildi.
Kamusal sağlık hizmetinin kamu binalarında sunulması gerektiğine dikkat çekilen açıklamada Muğla Tabip Odası Yönetim Kurulu tarafından şu ifadelere yer verildi:
“Birinci basamak sağlık hizmetleri Aile Sağlığı Merkezleri(ASM) aracılığıyla sağlık hizmetlerinin toplumla ilk adımda temas eden yüzüdür. Pandemi süreci bunu bir kez daha anlamamızı sağlamıştır. Yurttaşlarımız pandemi boyunca yoğunlukla sağlık sorunlarını aile hekimliği çalışanlarıyla paylaşmış ve çözüme ulaşmaya çalışmıştır. En kolay aile sağlığı merkezlerine ulaşabilen hastalarımız, sağlık sorunlarının çözümü için başvurduğunda pandemiyle artan iş yüküyle aile sağlığı merkezlerindeki yetersizlikler de gün yüzüne çıkmıştır. Aynı kurum içerisinde sağlam bireylere verilen koruyucu sağlık hizmetleri, bulaş ihtimali yüksek poliklinik hizmetleri ile aynı zaman ve aynı ortamda verilmeye çalışılmış Sağlık Bakanlığı tarafından lojistik ve diğer destekler yetersiz karşılanmış, aile sağlığı merkezi çalışanları kendileri çözümler üretmiştir. Gelinen süreçte pek çok sorun halledilirken fiziksel mekan yetersizliği ve alt yapı sorunlarının boyutu ortaya çıkmıştır. Ancak bunların çözümü aile hekimliği çalışanlarından beklenemez. Kamu hizmeti olan sağlık hizmetleri, tüm diğer kamu hizmetlerinin yürütüldüğü gibi kamu binalarında, kamu güvencesi altındaki ücretsiz binalarda verilmeli, aile hekimlerinden kira talep edilmemelidir.”
"UMURSAMAZCA İZLENİYOR"
Sağlık Bakanlığı yönetici ve yetkililerinin tüm bu sorunlar yumağını umursamaz bir şekilde izlediğinin belirtildiği açıklamada, “Birinci basamak sağlık hizmetlerinin önemli bir kısmı aile hekimlerince özel şahıslardan kiralanan; bina altı dükkândan bozma mekanlarda, giriş ya da bodrum kat dairelerinde verilmektedir. Bu binaların bir kısmı ise neredeyse güneş bile görmeyen konumdadırlar. Sağlık Bakanlığı sadece çalışanlarına değil buralardan hizmet alması gereken halkımıza da bu sıkıntıları reva görmektedir. Bununla birlikte önceki Sağlık Bakanlarından Prof. Dr. Recep Akdağ döneminde Türkiye genelinde 2500 yeni aile sağlığı merkezi binası yapılacağı ifade edilmiş, ancak o günden günümüze herhangi bir gelişme olmamış kuru bir vaat olarak kalmıştır.Atatürk Havalimanı arazisi üzerine, 45 günde 1000 yataklı hastane yapmayla övünülürken; 10 yılda 1000 Aile Sağlığı Merkezi yapılamamıştır. Yap-İşlet-Devret yöntemiyle yaptırılan şehir hastanelerine 1 yıl için ödenen 16 milyar kira ile 16 bin aile sağlığı merkezi yapılabilmekte ve birinci basamak sağlık hizmeti sunumunun mekân sorunu uzun yıllar boyu sürdürülebilir şekilde çözülebilmektedir. Her üç Aile Sağlığı Merkezinden birinin özelden kiralık olması ve aile sağlığı merkezlerinin sadece %10’unun COVID-19 tedbirlerini uygulamaya elverişli olması sorunun büyüklüğünü çarpıcı bir şekilde göstermektedir” denildi.
TALEPLER
Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimleri kolunca başlatılan “ASM Mekânları İçin Harekete Geçiyoruz!” kampanyasını desteklediklerinin belirtildiği açıklamada kampanya kapsamındaki talepler şöyle ele alındı:
“ASM ve mobil hizmet binaları dahil tüm birinci basamak hizmetleri binalarının yapılması donanımı, tamiratı ve mevcut bulunanların uygun koşullara kavuşturulması devletin görev ve sorumluğunda olmalıdır. Bu süreci Sağlık Bakanlığı üstlenmelidir. Birinci Basamak sağlık hizmeti verilen binalar koşulsuz olarak Sağlık Bakanlığı tarafından yaptırılmalıdır. Bu binaların yeterli uygunlukta ve eşit standartlarda olmasını sağlamak Sağlık Bakanlığının görevidir. Bu binalar için aile hekimlerinden kira adı altında hiçbir ücret talep edilmemelidir. ASM binalarının depreme, yangına karşı güvenli olup olmadığı Sağlık Bakanlığı tarafından tespit edilip gerekli önlemler ivedilikle alınmalı, Sağlık Bakanlığı tarafından uygun koşullara kavuşturulmalıdır. ASM binalarının kamu eliyle birinci basamak sağlık sunumuna uygun olarak yapılmasını, donanım tamirat ihtiyaçlarının karşılanması için gerekli yasal değişikliklerin yapılmasını ve bu süreçte TTB ile birinci basamağa hitap eden federasyon, sendikalar ve dernekler ile iş birliği içinde olunmasını istiyoruz.”